Zgodnie z porozumieniem zawartym w październiku pomiędzy UE i Wielką Brytanią, z dniem 1 lutego 2020 w życie wejdzie Umowa o wystąpieniu Wielkiej Brytanii ze struktur unijnych i rozpocznie się okres przejściowy. Poniżej wyjaśniamy, z czym się on wiąże.

 

Brexit coraz bliżej. Kilka dni temu UE i Wielka Brytania podpisały Umowę o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, a w dniu dzisiejszym Parlament Europejski zagłosuje w sprawie wyrażenia zgody na jej zawarcie. Po udzieleniu zgody przez Parlament, decyzję pozwalającą zawrzeć umowę podejmie Rada Europejska, co otworzy drogę do jej wejścia w życie.

Umowa o wystąpieniu ustala okres przejściowy, który ma dać stronom czas na to, by wynegocjować warunki przyszłych relacji m.in. w zakresie warunków świadczenia usług, handlu towarami, wymiany danych itp., które będą obowiązywać po zakończeniu okresu przejściowego, czyli od stycznia 2021. Dla polityków i negocjatorów oznacza to 11 miesięcy bardzo intensywnych prac i ostrych negocjacji, dla przedsiębiorców natomiast gwarancję, że do końca tego roku wszelka współpraca z partnerami z Wielkiej Brytanii odbywać się będzie w oparciu o obecne warunki.

Okres przejściowy – podstawowe fakty

W oparciu o informacje Ministerstwa Spraw Zagranicznych przedstawiamy poniżej najważniejsze fakty:

• Dzień 1-go lutego 2020 jest dniem wejścia w życie Umowy o wystąpieniu Wielkiej Brytanii z UE, co oznacza, że z tym dniem Wielka Brytania przestaje być oficjalnie członkiem Unii Europejskiej. Jest to także data wejścia w życie w Polsce specjalnej ustawy o okresie przejściowym potwierdzającym jego obowiązywanie w polskim porządku prawnym (z wyjątkiem art. 3, który wszedł w życie z dniem następującym po ogłoszeniu Ustawy, tj. 13 sierpnia 2019).
• Okres przejściowy przewiduje utrzymanie obecnych relacji pomiędzy Unią Europejską a Wielką Brytanią na dotychczasowych warunkach i trwać będzie do końca 2020 roku. W tym czasie Wielka Brytania będzie traktowana jako państwo członkowskie – będzie nadal uczestniczyć w jednolitym rynku i unii celnej, wpłacać składkę do budżetu UE oraz korzystać ze wszystkich programów unijnych. Nie będzie natomiast reprezentowana w instytucjach UE i nie będzie brać udziału w unijnym procesie decyzyjnym.
• Dla polskich przedsiębiorców i obywateli okres przejściowy oznacza m.in.:
  – utrzymanie dotychczasowych zasad związanych ze swobodą przepływu osób;
  – brak ceł, kontyngentów i innych dodatkowych barier w handlu. Wielka Brytania pozostanie w unii celnej z UE i będzie uczestnikiem wspólnego rynku UE, co oznacza utrzymanie dotychczasowych zasad wykonywania transportu drogowego oraz możliwość eksportu towarów do Wielkiej Brytanii na obecnych zasadach;
  – obowiązywanie dotychczasowych przepisów w zakresie VAT i akcyzy, w tym limitów zwolnień dla podróżnych, funkcjonowania podatkowych systemów informatycznych itp.;
  – brak zmian w zakresie ew. obowiązków dot. uzyskania licencji, pozwoleń lub spełniania norm sanitarnych czy fitosanitarnych dla produktów rolno-spożywczych;
  – dalsze wzajemne uznawanie kwalifikacji zawodowych dla przedstawicieli zawodów regulowanych;
  – utrzymanie jednolitego paszportu dla usług finansowych.

Relacje UE z Wielką Brytanią od 2021 roku

O tym, jak będą kształtować się warunki wzajemnej współpracy gospodarczej Wielkiej Brytanii i UE po zakończeniu okresu przejściowego, zadecyduje przyszła umowa o wolnym handlu, której zapisy będą negocjowane w tym roku. Na chwilę obecną pewne jest jedynie to, że począwszy od 2021 roku w handlu z Wielką Brytanią pojawią się dodatkowe obowiązki i ograniczenia.

W przypadku braku porozumienia oraz nieprzedłużenia okresu przejściowego nie można wykluczyć scenariusza „bezumownego brexitu” czyli wyjścia Wielkiej Brytanii z UE bez Umowy o wystąpieniu. W takim przypadku relacje gospodarcze pomiędzy stronami będą opierać się na zasadach Światowej Organizacji Handlu, co będzie wiązało się z m.in. wprowadzeniem ceł i kontroli celnych, zmianami w zasadach rozliczania VAT, podatku akcyzowego, koniecznością dostosowania się przez przedsiębiorców i eksporterów do brytyjskich regulacji, ograniczeniami dla firm transportowych itd. Możliwy jest także scenariusz, w którym wynegocjowana zostanie umowa dotycząca tylko części obszarów wzajemnych relacji, a reszta obszarów pozostawiona zostanie bez umowy.

Ministerstwo Spraw Zagranicznych zaleca przedsiębiorcom, by nadal kontynuowali przygotowania do wszelkich możliwych wariantów przyszłych relacji z Wielką Brytanią, w tym także do bezumownego brexitu. Wszelkie informacje, tj. baza wiedzy oraz zalecenia, dostępne są na stronie brexit.gov.pl.

 

Na podst. materiałów MSZ