EKSPERT RADZI – Kody Celne – co należy o nich wiedzieć?
Seria publikacji EKSPERT 3CARGO RADZI to cykl autorski, oparty o wiedzę osób bezpośrednio związanych z nami – zachęcamy do lektury. Pytania tematyczne można przesyłać na ekspert@3cargo.com
Spis treści:
- Znajomość kodów celnych w transporcie międzynarodowym
- Kody celne CN i HS – zastosowanie
- Błędy i trudności w zastosowaniu kodu celnego
Rozpoczynając swoją przygodę z importem bądź eksportem, wkraczamy na nowy, nieznany nam teren. To oznacza konieczność poznania szeregu procedur i terminów stosowanych w handlu międzynarodowym. Jednym z nich jest kod celny. O tym, czym są kody celne i co należy o nich wiedzieć, rozmawiamy z Marią Śmiarowską Agentką Celną 3CARGO.
3C: Pani Mario, dlaczego kody celne są tak ważne dla szybkiej i sprawnej odprawy celnej?
Maria Śmiarowska: Ponieważ towary przekraczające granice Unii Europejskiej podlegają obowiązkowym zgłoszeniom celnym, a celem ustalenia odpowiedniego cła i stawki podatku muszą one zostać sklasyfikowane, czyli zaliczone do jednej z grup produktów. Tu z pomocą idą kody celne, które pozwalają w miarę szybko i dokładnie zakwalifikować dany towar do odpowiedniej grupy towarów, a tym samym naliczyć właściwe cło, którego stawka może się różnić w zależności od kraju. Stworzenia takiego jednolitego systemu nazywania i kodowania towarów dla potrzeb handlu międzynarodowego podjęła się Światowa Organizacja Celna (WCO). Efektem jej pracy jest Zharmonizowany System Oznaczania i Kodowania Towarów (z ang. Harmonized Commodity Description and Coding System, w skrócie Harmonized System (HS)), który obowiązuje w ponad 200 krajach na całym świecie i obejmuje ponad 5000 grup towarowych.
3C: Czyli powszechny w użytku termin HS Code to właśnie kod celny zharmonizowanego systemu?
MŚ: Zgadza się. System zharmonizowany składa się z 21 sekcji oraz 99 działów. We wszystkich krajach stosujących system zharmonizowany pierwszych 6 cyfr kodu klasyfikacyjnego danego produktu (numer taryfy celnej) jest identycznych. Z tych sześciu cyfr kodu HS pierwsze dwie oznaczają sekcję, dwie kolejne – dział w sekcji, a ostatnie dwie cyfry – podpozycję. Dodawanie kolejnych cyfr do kodu HS ma niekiedy miejsce w systemach celnych poszczególnych krajów, może się zatem zdarzyć, że produkt niewyszczególniony w podpozycji w jednym kraju, może zostać wyszczególniony w innym kraju. I tak przykładowo prowadząc międzynarodową wymianę handlową możemy spotkać się z takim terminem jak HTS Code (z ag. Harmonized Tariff Schedule of the United States). Jest to kod celny Zharmonizowanej Taryfy Celnej Stanów Zjednoczonych. Składa się z 8 lub 10 cyfr, z czego pierwszych 6 jest zgodnych z kodami HS. Wykorzystywany jest przy imporcie towarów do USA. System Zharmonizowany oraz zasady zapewniające jednolite standardy jego stosowania są regularnie aktualizowane Komitet Systemu Zharmonizowanego (co 5-6 lat), przy czym najbliższa nowelizacja jest zaplanowana na 1 stycznia 2022 roku.
Znajomość kodów celnych w transporcie międzynarodowym
3C: Kolejnym często spotykanym terminem jest Kod CN. Czym się on różni od Kodu HS?
MŚ: Kod CN to kod Nomenklatury Scalonej. Jest to stosowana w UE usystematyzowana klasyfikacja towarów stworzona na potrzeby celne, która porządkuje wszystkie towary znajdujące się w obrocie. Kody CN są 8-cyfrowe i stanowią rozszerzenie Zharmonizowanego Systemu Oznaczania i Kodowania Towarów, co oznacza, że pierwszych 6 cyfr kodu CN danego produktu jest zgodnych z jego kodem HS. Siódma i ósma cyfra uściślają typ produktu na obszarze celnym UE, co ma znaczenie przy tworzeniu baz danych statystycznych. Na terytorium Polski stosuje się 99 działów Nomenklatury Scalonej. Nadzór nad CN sprawuje Komisja Europejska. Podporządkowanie kodu nomenklatury jest bardzo czasochłonne i nierzadko stwarza trudności. Pojęcie kodów CN powinno być już dobrze znane większości polskich przedsiębiorców, w tym także tych, którzy nie zajmują się handlem międzynarodowym, ponieważ Nomenklatura Scalona zastąpiła w zeszłym roku Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług (PKWiU). Wykorzystanie tej klasyfikacji na potrzeby wewnętrznego prawa podatkowego było ważnym krokiem w kierunku zbliżenia polskich systemów celnego i podatkowego.
Kody celne CN i HS – zastosowanie
3C: Pomijając samą odprawę celną, do czego jeszcze może się nam przydać znajomość kodów celnych naszych towarów?
MŚ: Kod HS umożliwia dokładne sprawdzenie wysokości cła, podatków i ewentualnych ograniczeń obowiązujących za import danych towarów w konkretnym kraju. To są kluczowe informacje niezbędne w procesie planowania ekspansji na rynki zagraniczne. Z punktu widzenia polskiego importera wiele wartościowych i przydatnych informacji dostarcza nasz system ISZTAR4, czyli System Zintegrowanej Taryfy Celnej. Jest on systemem referencyjnym, w pełni kompatybilnym z europejskim systemem taryfowym TARIC. Znajdziemy w nim informacje na temat obowiązujących środków taryfowych (m.in. nomenklatura, stawki celne) oraz pozataryfowych związanych z polityką handlową (np. środki dozoru lub ochrony, ograniczenia, limity ilościowe, zakazy przywozu lub wywozu itp.), jak również informacje odnośnie podatków, w tym VAT i akcyzy. W systemie przy poszczególnych pozycjach można odnaleźć noty odsyłające do aktów prawnych regulujących obowiązki importera. Dowiedzieć się można z niego także, jakie dokumenty należy przygotować, chcąc sprowadzać dany towar.
3C: Czy możemy sami ustalić kod celny naszego towaru?
MŚ: Tak, natomiast należy mieć świadomość, że korzystanie z Wspólnej Taryfy Celnej nie jest łatwe, bowiem jest ona bardzo rozbudowana, bazuje na fachowym nazewnictwie i zawiera dużo szczegółów. Podczas dopasowania kodu stosuje się dwa podstawowe kryteria klasyfikacji taryfowej, tj. właściwości materiałowe towaru oraz przeznaczenie lub funkcja towaru. Trzeba mieć sporą wiedzę o towarze, jego składzie surowcowym, przeznaczeniu, sposobie wytworzenia lub wykonywanych funkcjach. Taką wiedze będzie miał, oprócz producenta towarów, np. technolog. Podstawą do zastosowania właściwej klasyfikacji jest brzmienie pozycji przy 4- znakowym kodzie zgodnym również z uwagami do sekcji i działów. Uwagi zawierają szczegółowe informacje co do pozycji lub podpozycji w dziale, a także eliminują sprzeczności w klasyfikacji – zawierają listę włączonych lub wyłączonych towarów z danej sekcji wraz z technicznym opisem i praktycznymi wskazówkami, lub podają typowe przykłady.
Błędy i trudności w zastosowaniu kodu celnego
3C: Co w przypadku, gdy zastosujemy niewłaściwy kod celny?
MŚ: Użycie podczas odprawy celnej właściwego kodu celnego dla danego produktu w danym kraju jest kluczowe dla jej właściwego przebiegu. Pomyłka może skutkować naliczeniem nieprawidłowego cła i podatku, zatrzymaniem towaru do kontroli przez Urząd Celno-Skarbowy, co w konsekwencji może wiązać się z opóźnieniem dostawy. Urząd może naliczyć odsetki dla wcześniejszych przesyłek dopuszczonych do obrotu z błędnym kodem taryfowym. Nieprawidłowa klasyfikacja może również wiązać się z nadpłatą cła i podatków, co także jest sytuacją niekorzystną z punktu widzenia przedsiębiorcy. W przypadku zapłaty zbyt wysokiego długu celnego istnieje możliwość złożenia wniosku o zwrot nadpłaconej kwoty. Aby uniknąć tych niedogodności, korzystając z usług Agencji Celnej, powinniśmy dostarczyć jej pracownikom wszystkie niezbędne dokumenty oraz informacje potrzebne do właściwej taryfikacji towarów.
3C: Co zatem zrobić, gdy mamy trudności z dopasowaniem właściwego kodu celnego dla naszego towaru?
MŚ: Faktycznie może się zdarzyć, że określenie kodu taryfy celnej danego towaru okazuje się trudne. W takiej sytuacji należy uzyskać Wiążącą Informację Taryfową (WIT). Wydawana przez Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie decyzja stanowi jedyną oficjalną, wiążącą i bezpłatną informację o klasyfikacji taryfowej towarów i rozstrzyga o jej poprawności. Wnioski mogą być składane wyłącznie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych – PUESC, a wnioskodawca musi być posiadaczem numeru EORI. Na decyzję czekamy maksymalnie do 120 dni od daty przyjęcia wniosku, jest ona ważna przez 3 lata od daty wydania i uznawana w całej Unii Europejskiej.
Dziękuję za poświęcony czas.
