Bałkany Zachodnie charakteryzują się dużym zróżnicowaniem, jednak to, co łączy 6 krajów tego regionu, to wspólne dążenie ku głębszej integracji z Unią Europejską. Serbia, Albania, Bośnia i Hercegowina, Północna Macedonia, Czarnogóra oraz Kosowo – te kierunki, które coraz częściej przyciągają uwagę polskich i europejskich przedsiębiorców.

 

Atrakcyjność inwestycyjna i konkurencyjność gospodarek Bałkanów Zachodnich z perspektywy polskich firm wzrasta. Wpływ na to ma szereg czynników, m.in. rozwój transeuropejskich sieci transportowych, stopniowe włączanie tych krajów do łańcuchów wartości przez duże korporacje o międzynarodowym zasięgu, rosnące dochody społeczeństw wpływające na wzrost popytu konsumpcyjnego, a także decyzja przywódców Serbii, Albanii i Północnej Macedonii o tworzeniu wspólnego rynku i zaproszenie do tej inicjatywy pozostałe trzy kraje. Wszystkie te czynniki powinny skłonić polskich eksporterów i inwestorów do większego zaangażowania w tej części Europy – to jeden z wniosków płynących z nowego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Bałkany Zachodnie – nowe szlaki dla polskich inwestycji”.

Przegląd krajów tego regionu pod kątem ich atrakcyjności inwestycyjnej oraz potencjału dla polskiego eksportu może stanowić źródło inspiracji oraz pierwszy krok ku nawiązaniu nowej, satysfakcjonującej współpracy. Dlatego też w oparciu o wspomniany raport przygotowaliśmy dla Was serię artykułów poświęconych krajom Bałkanów Zachodnich. Zapraszamy!

---

Gospodarka Albanii

PKB (2018): 15,1 mld USD (źródło: Bank Światowy)
Struktura tworzenia PKB Albanii: usługi – 54,1%, przemysł – 24,2%, Rolnictwo – 21,7% (Źródło: CIA 2019)
Surowce naturalne Albanii: ropa naftowa, nikiel, chrom, gaz ziemny, boksyt, miedź, rudy żelaza, asfalt, węgiel kamienny
Główne gałęzie przemysłu: przetwórstwo żywności, przemysł obuwniczy i odzieżowy, przemysł drzewny, wydobycie ropy naftowej, produkcja cementu, przemysł chemiczny, górnictwo, wydobycie metali podstawowych, energetyka wodna
Główne produkty rolne: tytoń, pszenica, kukurydza, ziemniaki, warzywa, owoce, oliwki i oliwa, winogrona, mięso, wyroby mleczarskie, hodowla owiec i kóz.

Eksport Albanii – TOP 5

Produkty:

• obuwie skórzane (14%)
• części obuwia (8%)
• rudy i koncentraty chromu (7,2%)
• żelazostopy (5%)
• surowe oleje ropy naftowej (4,8%)

Partnerzy:

• Włochy (48%)
• Chiny (7,4%)
• Hiszpania (5,3%)
• Francja (4,7%)
• Niemcy (4,7%)
• Polska na 20. miejscu (0,6%)

Import Albanii – TOP 5

Produkty:

• samochody osobowe (5,5%)
• oleje ropy naftowej (3,4%)
• leki (3,4%)
• garbowane skóry końskie lub bydlęce (2,5%)
• części obuwia (2,3%)

Partnerzy:

• Włochy (30%)
• Turcja (9,9%)
• Grecja (9,3%)
• Niemcy (8%)
• Chiny (7,4%)
• Polska na 15. miejscu (1,3%)

Główni inwestorzy w Albanii i dziedziny inwestowania 2017

Inwestorzy:

• Grecja (18,9%)
• Szwajcaria (13,8%)
• Holandia (12,8%)
• Włochy (9,5%)
• Turcja (7,8%)

Dziedziny inwestowania:

• zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz (23,4%)
• usługi informacyjne i komunikacyjne (18,1%)
• usługi finansowe i ubezpieczeniowe (15,6%)
• górnictwo i wydobycie (13,4%)
• przetwórstwo przemysłowe (9,2%)

Infrastruktura

Drogi: 63 km / 100 km2
Kolej: 11,6 km linii / 1000 km2
Międzynarodowe porty lotnicze: Tirana

Postęp procesu integracji z UE

W 2006 roku Albania podpisała Porozumienie o Stabilizacji i Stowarzyszeniu z Unią Europejską, które weszło w życie w 2009 roku. W tym samym roku, 24-go kwietnia, Albania złożyła wniosek o członkostwo w UE. Chęć przystąpienia do UE skłoniła władze tego kraju do restrukturyzacji gospodarki w kierunku zwiększenia jej otwartości i elastyczności. Znacząco wzrosły dochody i zmniejszył się poziom ubóstwa, przyspieszył rozwój przedsiębiorstw. Proces integracji z Unią Europejską spowalnia brak dodatkowych reform w zakresie walki z korupcją i poprawy praworządności. Mimo to w dniu 24 marca 2020 r. Rada UE, obradująca na szczeblu ministrów do spraw europejskich, zdecydowała o otwarciu negocjacji akcesyjnych Albanią. Perspektywa akcesji do UE pozostaje jednak w dalszym ciągu odległa, eksperci przewidują, że nie nastąpi szybciej niż w 2028-2030 roku.

Warunki prowadzenia działalności gospodarczej

• 82. miejsce w rankingu Doing Business 2020 (spadek o 19 miejsc)
• Procedura rejestracji spółki z o.o. – 5 procedur / 4,5 dna
• 81. miejsce w Global Competitiveness Report 2019 (spadek o 5 miejsc)
• Klimat biznesowy wg COFACE – C (wysokie ryzyko)
• mocne strony to znaczne złoża mineralne i potencjał hydroelektryczny oraz duża podaż stosunkowo taniej siły roboczej
• słabe strony to duża gospodarka nieformalna (30-40%) oraz problemy z korupcją i przestępczością zorganizowaną

Współpraca z Polską

W 2019 roku wartość polskiego eksportu do Albanii osiągnęła 285 mln PLN, co dało Albanii 87. miejsce na liście najważniejszych partnerów handlowych Polski (w eksporcie). Zanotowany wzrost wyniósł 19,2% w stosunku do danych z 2018 roku.

Główne grupy produktów w polskim handlu z Albanią w 2018 roku.

W polskim eksporcie:

• papierosy (26,4%)
• cukier (6,2%)
• artykuły higieniczne (4,2%)
• czekolada (3,8%)
• chłodziarki, zamrażarki (3,3%)

W polskim imporcie:

• ryby świeże i schłodzone (30,5%)
• ryby zamrożone (14,7%)
• rośliny i części roślin (10,8%)
• znaczki (9,9%)
• żelazostopy (6,4%)

Biorąc pod uwagę obecny popyt importowy Albanii oraz pozycję polskich produktów na rynkach światowych, raport PIE jako produkty perspektywiczne w wymianie handlowej z Albanią wskazuje: wyroby czekoladowe i przetwory spożywcze, przędza jednowłóknowa, artykuły z papieru, chłodziarki i zamrażarki, wirówki, maszyny pralnicze, urządzenia elektrotermiczne, przyrządy medyczne, materace i artykuły pościelowe.

Prognozy gospodarcze KE – wiosna 2020

Po stłumionym wzroście i niszczycielskim trzęsieniu ziemi w 2019 roku, Albania została dotknięta pandemią COVID-19 w marcu 2020 r. Komisja Europejska przewiduje, że gospodarka Albanii skurczy się o 4¾% w 2020 r. ponieważ krajowe i międzynarodowe restrykcje obniżą konsumpcję prywatną i turystykę, na których Albania mocno polega. Recesja w UE wpłynie również na przekazy pieniężne i napływ BIZ oraz wywrze presję na rachunek bieżący i kurs walutowy. Oczekuje się, że deficyt fiskalny przekroczy 5% PKB i dług publiczny wzrośnie tymczasowo do około 75% PKB. W 2021 r. wzrost PKB zanotuje odbicie do 4¼%, ale jest to obarczone niepewnością co do długości ograniczeń w podróżowaniu oraz odporności przedsiębiorstw w czasie kryzysu.

Logistyka

Pełną obsługę logistyczną wymiany handlowej z Albanią zapewnia linia drobnicowa BLUE. Skontaktuj się z naszym działem handlowym już dziś i dowiedz się, jak możemy kompleksowo wesprzeć rozwój Twojej współpracy handlowej z albańskim partnerem (w imporcie i w eksporcie).