Nowe szlaki dla polskich inwestycji

Bałkany Zachodnie charakteryzują się dużym zróżnicowaniem, jednak to, co łączy 6 krajów tego regionu, to wspólne dążenie ku głębszej integracji z Unią Europejską. Serbia, Albania, Bośnia i Hercegowina, Północna Macedonia, Czarnogóra oraz Kosowo – te kierunki, które coraz częściej przyciągają uwagę polskich i europejskich przedsiębiorców.

Atrakcyjność inwestycyjna i konkurencyjność gospodarek Bałkanów Zachodnich z perspektywy polskich firm wzrasta. Wpływ na to ma szereg czynników, m.in. rozwój transeuropejskich sieci transportowych, stopniowe włączanie tych krajów do łańcuchów wartości przez duże korporacje o międzynarodowym zasięgu, rosnące dochody społeczeństw wpływające na wzrost popytu konsumpcyjnego, a także decyzja przywódców Serbii, Albanii i Północnej Macedonii o tworzeniu wspólnego rynku i zaproszenie do tej inicjatywy pozostałe trzy kraje. Wszystkie te czynniki powinny skłonić polskich eksporterów i inwestorów do większego zaangażowania w tej części Europy – to jeden z wniosków płynących z nowego raportu Polskiego Instytutu Ekonomicznego „Bałkany Zachodnie – nowe szlaki dla polskich inwestycji”.

Przegląd krajów tego regionu pod kątem ich atrakcyjności inwestycyjnej oraz potencjału dla polskiego eksportu może stanowić źródło inspiracji oraz pierwszy krok ku nawiązaniu nowej, satysfakcjonującej współpracy. Dlatego też w oparciu o wspomniany raport przygotowaliśmy dla Was serię artykułów poświęconych krajom Bałkanów Zachodnich. Zapraszamy!

Gospodarka Serbii
Infrastruktura
Postęp procesu integracji z UE
Warunki prowadzenia działalności gospodarczej
Współpraca z Polską
Prognozy gospodarcze KE – wiosna 2020
Logistyka

Gospodarka Serbii

PKB (2018): 50,6 mld USD (źródło: Bank Światowy)
Struktura tworzenia PKB Serbii: usługi – 49,1%, przemysł – 41,1%, Rolnictwo – 9,8% (Źródło: CIA 2019)
Surowce naturalne Serbii: cynk, miedź, ołów, chrom, węgiel brunatny, boksyt
Główne gałęzie przemysłu: samochodowy, metali nieszlachetnych, meblarski, przetwórstwo rolno-spożywcze, maszynowy, chemiczny, oponiarski, odzieżowy, farmaceutyczny
Główne produkty rolne: pszenica, kukurydza, słonecznik, buraki cukrowe, winogrona/wino, owoce (maliny, jabłka, wiśnie), warzywa (pomidory, papryka, ziemniaki), wołowina, wieprzowina i produkty mięsne, mleko i produkty mleczne

Eksport Serbii – TOP 5

Produkty:

samochody osobowe (6,3%)
drut izolowany (5,3%)
opony pneumatyczne gumowe (3,5%)
silniki elektryczne (2,3%)
mrożone owoce i orzechy (2,3%)

Partnerzy:

Niemcy (13%)
Włochy (13%)
Bośnia i Hercegowina (7,4%)
Rosja (6,2%)
Rumunia (4,1%)
Polska na 14. miejscu (2,5%)

Import Serbii – TOP 5

Produkty:

surowe oleje ropy naftowej (4,3%)
części i akcesoria samochodowe (3,6%)
leki (3,3%)
oleje ropy naftowej (2,8%)
samochody osobowe (2,7%)

Partnerzy:

Niemcy (12%)
Włochy (9,7%)
Chiny (7%)
Rosja (7%)
Węgry (5,3%)
Polska na 6. miejscu (4,3%)

Główni inwestorzy w Serbii i dziedziny inwestowania 2017

Inwestorzy:

Holandia (21,4%)
Austria (13,9%)
Cypr (10,5%)
Rosja (5,9%)
Niemcy (4,6%)

Dziedziny inwestowania:

usługi finansowe i ubezpieczeniowe (29%)
przetwórstwo przemysłowe (21,3%)
handel (13,8%)
usługi profesjonalne, naukowe i techniczne (6,2%)
działalność związana z nieruchomościami (6,1%)

Infrastruktura

Drogi: 49,5 km / 100 km2
Kolej: 42,6 km linii / 1000 km2
Międzynarodowe porty lotnicze: Belgrad, Nisz, Vršac

Postęp procesu integracji z UE

Serbia uzyskała status kraju kandydującego do UE w 2012 roku, a negocjacje akcesyjne rozpoczęły się w 2014 roku po zawarciu umowy z Kosowem. Główne kwestie, które wciąż zagrażają wejściu Serbii do struktur unijnych, to sporna kwestia niepodległości Kosowa oraz niewystarczający stopień wypełnienia kryteriów członkostwa, w szczególności w zakresie sądownictwa oraz administracji publicznej.

Warunki prowadzenia działalności gospodarczej

44. miejsce w rankingu Doing Business 2020 (awans o 4 miejsca)
Procedura rejestracji spółki z o.o. – 7 procedur / 7 dni
72. miejsce w Global Competitiveness Report 2019 (spadek o 7 miejsc)
Klimat biznesowy wg COFACE – A4 (umiarkowane ryzyko)
System podatkowy Serbii przyjazny dla przedsiębiorstw – podatek od osób prawnych oraz od wartości dodanej należą do najniższych w Europie
Problemy z korupcją – Serbia znalazła się na 87. miejscu na 180 analizowanych krajów w Corruption Perception Index 2018

Współpraca z Polską

W 2019 roku wartość polskiego eksportu do Serbii osiągnęła 3,58 mld PLN, co dało Serbii 35. miejsce na liście najważniejszych partnerów handlowych Polski (w eksporcie). Zanotowany wzrost wyniósł 1,9% w stosunku do danych z 2018 roku.

Główne grupy produktów w polskim handlu z Serbią w 2018 roku.

W polskim eksporcie:

części i akcesoria do pojazdów silnikowych (6,1%)
koks i półkoks (5%)
papier i tektura (5%)
silniki spalinowe (4,6%)
izolowane przewody elektryczne (2,9%)

W polskim imporcie:

opony pneumatyczne (9,4%)
papier i tektura (9%)
izolowane przewody elektryczne (7,9%)
organiczne środki powierzchniowo czynne, inne niż mydło (5,6%)
siedzenia (5,1%)

Biorąc pod uwagę obecny popyt importowy Serbii oraz pozycję polskich produktów na rynkach światowych, raport PIE jako produkty perspektywiczne w wymianie handlowej z Serbią wskazuje: wyroby czekoladowe i tytoniowe, koks i półkoks, papier i tekturę, drut miedziany, korki, kapsle itp. z metali nieszlachetnych, silniki spalinowe wysoko- i średnioprężne, elektryczny sprzęt oświetleniowy i sygnalizacyjny, klimatyzatory oraz meble i ich części.

Prognozy gospodarcze KE – wiosna 2020

Komisja Europejska przewiduje, że po dwóch latach silnego wzrostu PKB gospodarka Serbii w 2020 roku gwałtownie się skurczy, po czym nastąpi silne odbicie w 2021 roku. W bieżącym roku spodziewany jest spadek konsumpcji oraz inwestycji ze względu na blokady i ograniczenia oraz ogólną niepewność, z kolei w 2021 roku KE przewiduje silne ożywienie. W związku ze spowolnieniem gospodarczym i znacznymi środkami łagodzącymi budżet, prognozuje się, że deficyt gwałtownie wzrośnie w 2020 roku, po czym nastąpi znaczna redukcja w 2021 roku. Relacja zadłużenia do PKB ma tymczasowo wzrosnąć o około 10 punktów procentowych w 2020 roku.

Logistyka

Pełną obsługę logistyczną wymiany handlowej z Serbią zapewnia linia drobnicowa BLUE. Skontaktuj się z naszym działem handlowym już dziś i dowiedz się, jak możemy kompleksowo wesprzeć rozwój Twojej współpracy handlowej z serbskim partnerem (w imporcie i w eksporcie).