Rok 2020 kluczowym dla relacji UE – Bałkany Zachodnie
W środę 5-go lutego KE przedstawiła propozycję przyspieszenia procesu akcesyjnego do Unii Europejskiej. Ma on być bardziej wiarygodny, dynamiczny i przewidywalny, z silniejszym ukierunkowaniem politycznym. To dobra wiadomość dla Bałkanów Zachodnich.
„Rozszerzenie Unii Europejskiej na Bałkany Zachodnie jest dla obecnej Komisji jednym z najważniejszych priorytetów. Pracujemy w trzech obszarach: Po pierwsze, proponujemy dzisiaj konkretne działania w kierunku udoskonalenia procesu przystąpienia. Wzmacniamy teraz i ulepszamy ten proces, celem nadal pozostaje jednak przystąpienie do UE i pełne członkostwo w UE. Po drugie, Komisja zdecydowanie popiera swoje zalecenie rozpoczęcia negocjacji w sprawie przystąpienia z Macedonią Północną i Albanią. Niebawem przedstawi aktualizację postępów poczynionych przez te dwa państwa. Po trzecie, w ramach przygotowywania szczytu UE i Bałkanów Zachodnich, który odbędzie się w Zagrzebiu w maju tego roku, Komisja przedstawi plan rozwoju gospodarczego i inwestycji w regionie” – podkreślił Olivér Várhelyi, Komisarz ds. sąsiedztwa i rozszerzenia.
Główne punkty propozycji KE:
- Należy wzmocnić wiarygodność za pośrednictwem jeszcze uważniejszego skupienia się na zasadniczych reformach, rozpoczynając od rządów prawa, funkcjonowania demokratycznych instytucji oraz administracji publicznej w państwach kandydujących, a także na ich gospodarce.
- Należy poszerzyć możliwości dialogu politycznego i strategicznego na wysokim szczeblu poprzez organizowanie regularnych szczytów UE i państw regionu Bałkanów Zachodnich oraz intensyfikację kontaktów na szczeblu ministerialnym.
- Państwa członkowskie powinny bardziej systematycznie angażować się w monitorowanie i weryfikowanie procesu akcesyjnego.
- Podzielenie rozdziałów negocjacyjnych na sześć grup tematycznych: reformy zasadnicze; rynek wewnętrzny; konkurencyjność i wzrost gospodarczy sprzyjający włączeniu społecznemu; zielona agenda i zrównoważona łączność; zasoby, rolnictwo i spójność; stosunki zewnętrzne.
- Negocjacje dotyczące reform zasadniczych zostaną otwarte jako pierwsze i zamknięte jako ostatnie. Postępy w tym obszarze będą determinować ogólne tempo negocjacji. Ramy czasowe między otwarciem grupy tematycznej a zamykaniem poszczególnych rozdziałów powinny być ograniczone (najlepiej do jednego roku) w zależności od postępów reform.
- Jaśniejszy sposób informowania o tym, czego UE oczekuje od kandydujących państw na poszczególnych etapach procesu. KE ma w przystępniejszy sposób wyjaśniać, z jakimi pozytywnymi skutkami wiążą się postępy w obszarze reform, oraz z jakie będą negatywne skutki w przypadku braku postępów.
- Lepsze określenie warunków koniecznych do tego, aby kraje kandydujące czyniły postępy na drodze akcesyjnej.
Komisja ma nadzieję, że państwa członkowskie zatwierdzą wniosek równolegle z wyrażeniem zgody na otwarcie negocjacji w sprawie przystąpienia Macedonii Północnej i Albanii, przed szczytem UE i Bałkanów Zachodnich, który odbędzie się w Zagrzebiu w dniach 6–7 maja 2020. Komisja przygotuje na szczyt propozycję, w jaki sposób przyspieszyć inwestycje, integrację społeczno-ekonomiczną i poprawę w zakresie praworządności w regionie Bałkanów Zachodnich. Wszystko zatem wskazuje na to, że rok 2020 będzie kluczowym dla relacji na linii UE – Bałkany Zachodnie.
Podstawowe fakty:
- Unijne firmy to najwięksi inwestorzy w krajach Bałkanów Zachodnich – wartość ich inwestycji w latach 2014 – 2018 wyniosła 12,7 mld EUR;
- Bałkany Zachodnie to rynek liczący 18 milionów konsumentów;
- W 2018 roku wartość wzajemnych obrotów handlowych pomiędzy UE a krajami Bałkanów Zachodnich wyniosła 54 mld EUR;
- Dla każdego z państw Bałkanów Zachodnich (Serbia, Bośnia i Hercegowina, Albania, Macedonia Północna, Czarnogóra, Kosowo) Unia Europejska jest największym partnerem handlowym.
Na podst. materiałów prasowych KE