Obawy związane z nawrotem epidemii rosną, a po krótkiej poprawie nastrojów wśród przedsiębiorców ponownie dominuje sceptycyzm. Centrum Monitoringu Sytuacji Gospodarczej opublikowało wyniki najnowszego lipcowego badania ankietowego.

 

Respondenci w skali od 0 do 10 oceniają kondycję swoich firm na 4,6. To nieco gorzej niż w czerwcu (4,7), ale wciąż lepiej niż w maju (4,5) i kwietniu (3,6). Gorzej niż kondycję własnej firmy przedsiębiorcy oceniają kondycję całej gospodarki, choć w stosunku do danych z czerwca pesymistów trochę ubyło. Obecnie średnia ocen wynosi 3,9 (w czerwcu 3,5) przy jednoczesnym wzroście ocen pozytywnych (z 8,5% w czerwcu do 11,3% w lipcu). Ocen negatywnych ubyło. W czerwcu kondycję gospodarki negatywnie oceniło 65,5% respondentów, natomiast w lipcu – 58,3%.

Zagrożona płynność finansowa

W lipcu nieco mniej przedsiębiorców zadeklarowało spadek przychodów – 71,5% w stosunku do 76,1% w czerwcu. Mimo to liczba przedsiębiorców deklarujących spadek zatrudnienia wzrosła w lipcu do 39,7% (wzrost o 4,5% w stosunku do danych z czerwca).
W lipcu 39,7% przedsiębiorców oceniło, że ich firma jest w stanie zachować płynność finansową przez okres od 1 do 3 miesięcy. Dla 24,7% firm okres ten wynosi od 3 do 6 miesięcy, a dla 22,7% – powyżej 6 miesięcy. W czasie przeprowadzania ankiety 6% ankietowanych przedsiębiorców przyznało, że ich firma właśnie utraciła płynność finansową (wzrost w porównaniu z danymi z czerwca, kiedy odpowiedź tę zaznaczyło zaledwie 1,4% respondentów). Największe problemy z utrzymaniem płynności finansowej deklarują firmy z sektora MŚP. Przyczyn złej sytuacji firm przedsiębiorcy upatrują przede wszystkim w: spadku popytu krajowego, ograniczeniu działalności na skutek wprowadzonych barier administracyjnych oraz opóźnieniach w płatnościach od klientów / kontrahentów.

Działania podejmowane w walce z kryzysem

Ankietowani raczej negatywnie oceniają skuteczność Tarcz Antykryzysowych – średnia ocen wyniosła w lipcu 4,4 (w skali od 0 do 10), z kolei działania rządu związane z odmrażaniem gospodarki przedsiębiorcy ocenili na 4,1.

Wśród działań podejmowanych w walce z kryzysem przedsiębiorcy najczęściej podają: zmniejszenie pensji lub rozłożenie w czasie, opóźnienia bądź anulowanie zamówień dokonywanych przez klientów, opóźnienie w płatnościach do klientów oraz redukcję zatrudnienia. Aż 47,7% respondentów wśród głównych problemów w korzystaniu z instrumentów wsparcia wskazuje brak jasności w przepisach, 39,7% – nadmiar biurokracji, a dla 33,1% problemem jest długie oczekiwanie na decyzję/przyznanie środków. Brak problemów stwierdziło 25,2% ankietowanych.

Wśród rozwiązań Tarcz Antykryzysowych, z których przedsiębiorcy skorzystali, ankietowani najczęściej zaznaczali Tarczę Finansową PFR (41,1%), dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń dla swoich pracowników oraz należnych od tych wynagrodzeń składek na ubezpieczenia społeczne dla mikro i MŚP z Funduszu Pracy (34,4%) oraz dofinansowanie do pensji swoich pracowników dot. przestoju ekonomicznego i obniżonego wymiaru czasu pracy z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (12,6%).

Co przyniesie przyszłość?

Jakie zmiany w działalności firmy może przynieść obecna sytuacja? Zdaniem ankietowanych przedsiębiorców są to przede wszystkim nowe rozwiązania i procedury. Wśród nich respondenci najczęściej wymieniali większą elastyczność w sposobach organizacji pracy (np. praca zdalna, zmianowość), stosowanie elastycznych form zatrudnienia (np. umowa zlecenia, umowa na czas określony, umowa o dzieło), wprowadzenie procedur zarządzania kryzysem w firmie, rozwój kanałów sprzedaży on-line, cyfryzację usług wewnętrznych i zewnętrznych oraz zróżnicowanie źródeł dostaw.

Jeżeli chodzi o podanie daty poprawy sytuacji oraz powrotu do normalności, wśród przedsiębiorców nadal dominuje niepewność. Aż 40,4% ankietowanych przyznało, że nie są w stanie takiej daty określić. Jedynie 11,3% respondentów jest zdania, że sytuacja już się ustabilizowała. Największa niepewność panuje wśród mikro przedsiębiorców, największy pesymizm – wśród mikro i małych firm. Obawy przedsiębiorców są nadal wysokie. Prawie 90% firm obawia się nawrotu nasilenia epidemii, ponad 60% boi się wzrostu podatków.

 

Na podst. raportu z badania ankietowego CMSG, lipiec 2020