Transport w czasie wojny w Ukrainie.
Seria publikacji EKSPERT 3CARGO RADZI to cykl autorski, oparty o wiedzę osób bezpośrednio związanych z nami – zachęcamy do lektury. Pytania tematyczne można przesyłać na ekspert@3cargo.com
TRANSPORT W CZASIE WOJNY W UKRAINIE
Konflikt zbrojny w Ukrainie niesie ze sobą konsekwencje w wielu dziedzinach życia i będzie przez Polaków odczuwany na wielu płaszczyznach, w tym także na płaszczyźnie gospodarczej. Transport już teraz boryka się z problemami, które wkrótce odczują polscy przedsiębiorcy. Stan branży logistycznej, niczym papierek lakmusowy, pozwala szybko sprawdzić i przewidzieć stan gospodarki, bowiem transport jest jedną z branż, które najszybciej reagują na wszelkie wahania rynkowe i odzwierciedlają jej najbardziej palące problemy. Z czym obecnie boryka się branża logistyczna i jaki wpływ będzie to miało na polski biznes? Te pytania zadaliśmy naszym specjalistom w 3CARGO.
Spis treści:
- Tomasz Pietnoczka, Key Account Manager w 3CARGO
- Wojciech Maśka, Kierownik Działu Transportu Krajowego 3CARGO
- Kinga Famułka, Specjalista ds. Sprzedaży w 3CARGO
Tomasz Pietnoczka, Key Account Manager w 3CARGO
Jednym z najbardziej palących problemów branży jest obecnie gwałtowny wzrost cen paliw. Polscy przewoźnicy nie są w stanie dłużej pokrywać rosnących kosztów transportu z własnych kieszeni – stawki muszą iść w górę. Na rynku daje się odczuć opór przed akceptowaniem nowych stawek za transport, ale przerzucenie tych kosztów na klientów jest nieuniknione. Wiele firm spedycyjnych i transportowych wprowadziło lub też zweryfikowało swoją istniejącą już metodologię naliczania dodatku do ceny frachtu, tzw. BAF, który ma za zadanie równoważyć wahania cen paliwa na rynku. Do wzrostu cen paliwa należy dodać jeszcze czasowe problemy z jego dostępnością, co przełożyło się na reglamentację. Nie tylko stacje benzynowe wprowadziły limity na jednorazowe tankowanie, czasową reglamentację zastosowały także koncerny, aby zapanować nad gwałtownym wzrostem sprzedaży. Szczyt drożyzny miał miejsce mniej więcej w okolicach 9 marca, a w chwili pisania tego artykułu można było już zauważyć lekką stabilizację cen paliw. Skutki tych podwyżek będziemy odczuwać wszyscy jeszcze przez bardzo długi czas. Zwiększone koszty transportu klienci firm transportowych przerzucą na swoich klientów, więc możemy się spodziewać wzrostu cen towarów.
Wojciech Maśka, Kierownik Działu Transportu Krajowego 3CARGO
Bardzo dużym utrudnieniem dla branży są coraz mocniej odczuwalne braki kierowców zawodowych. W polskich firmach transportowych pracuje przeszło 100 tys ukraińskich kierowców. Są firmy, w których stanowią oni 80%, a nawet 100% kadry! Wielu ukraińskich kierowców wzięło urlopy i wróciło do swojego kraju, by bronić go przed rosyjskim najeźdźcą. Dokładne liczby nie są znane, ale szacunki mówią, że liczba wyjeżdżających sięga nawet 50%. Do tego dochodzi problem tracących ważność wiz. O ile pracownicy z Ukrainy mogą liczyć na ułatwienia, o tyle kłopoty mogą mieć kierowcy z Białorusi, których liczbę w polskiej branży transportowej szacuje się na ok 20 tys. Obserwujemy rynek i zauważamy, że sporo mniejszych firm transportowych decyduje się czasowo zawiesić działalność w oczekiwaniu na to, jak rozwinie się sytuacja. To realne zagrożenie dla płynności realizacji transportu. Z czasem sytuacja ulegnie stabilizacji, bowiem rynek nie znosi próżni, a cały transport to system naczyń połączonych, ale trudno jest obecnie przewidzieć, kiedy to nastąpi. Polskie przedsiębiorstwa muszą przygotować się na ograniczenia w dostępności samochodów oraz rosnące ceny, a firmy transportowe na konieczność podnoszenia pensji polskim kierowcom.
Kinga Famułka, Specjalista ds. Sprzedaży w 3CARGO
Na rynku ewidentnie daje się odczuć lekką panikę. Klienci stają się oszczędni i ostrożni, wstrzymują się z większymi zamówieniami ze względu na galopujące ceny i trudną do przewidzenia sytuację na rynku. Wielu naszych klientów współpracuje z kontrahentami z Ukrainy, Białorusi czy Rosji. Tutaj także zaczynają piętrzyć się spore kłopoty. Obecnie do Ukrainy jeżdżą w zasadzie wyłącznie transporty z pomocą humanitarną, bowiem ryzyko jest zbyt duże, a firmy ubezpieczeniowe nie chcą ubezpieczać towarów na wypadek działań wojennych. Sporo zachodnich firm przystąpiło do bojkotu rosyjskich i białoruskich towarów, odmawia także współpracy z rosyjskimi i białoruskimi kontrahentami na znak protestu przeciwko działaniom wojennym Rosji, w tym sporo firm transportowych. Do tego dochodzą sankcje nałożone na Rosję przez państwa zachodnie. Trudno sobie wyobrazić sytuację, w której wszystko to nie dotknie także firm zachodnich. Osobiście odebrałam już kilka telefonów od polskich przedsiębiorców mocno zaniepokojonych faktem, że nie mogą znaleźć firmy chętnej do sprowadzenia dla nich towaru z Białorusi bądź Rosji. Są wśród nich firmy, które sprowadzały z tych krajów surowce od ponad dekady, a teraz stoją w obliczu konieczności zawieszenia produkcji. Mocno ograniczona liczba chętnych na te zlecenia to nie tylko efekt bojkotu, ale także obawy przed zamknięciem granic. Choć kierunek wschodni to zalewie ok 10% transportu realizowanego przez polskie firmy, to liczby są spore. Zgodnie z wydanymi pozwoleniami w 2021 roku do Białorusi wjechało ok. 200 tys polskich samochodów ciężarowych, a do Rosji ok. 180 tys. Wojna w Ukrainie z pewnością wpłynie na znaczne zmniejszenie tych liczb.
Znam przypadki polskich firm, które działały w Ukrainie (np. miały tam swoją produkcję) i po wybuchu wojny rozpaczliwie próbowały sprowadzić swój dobytek do Polski. Jego wywiezienie w obecnych warunkach jest niezwykle trudne. Wiele polskich firm zaopatrywało się w surowce od dostawców z Ukrainy, a teraz ich produkcje, podobnie jak przy produkcjach opierających się na dostawach surowców z Rosji czy Białorusi, są zagrożone. Nie zapominajmy, że Rosja i Ukraina należą do największych eksporterów pszenicy na świecie. Grożą nam konkretne podwyżki cen produktów pszennych i żywności ogółem, a w krajach bliskiego wschodu takie podwyżki oznaczają realne zagrożenie protestami społecznymi. Dla przedsiębiorców z wielu branż pojawia się pilna potrzeba szukania dostawców w innych krajach, szczególnie, że nikt z nas nie wie, jak długo będzie trwała wojna oraz czy i kiedy zostaną zdjęte sankcje. Pozostaje nam mieć nadzieję na to, że stanie się to jak najszybciej.
