Czy jesteśmy gotowi na e-CMR? Raport PITD
Badania przeprowadzone przez Polski Instytut Transportu Drogowego wskazują, że w perspektywie najbliższych 10 lat zastosowanie na szeroką skalę nowoczesnych technologii jest dla branży TSL priorytetem. Dlaczego więc powszechne wdrożenie e-CMR tak się wydłuża? Między innymi na to pytanie stara się odpowiedzieć raport Polskiego Instytutu Transportu Drogowego.
Spis treści:
CMR (Convention relative au contrat de transport international de Marchandise par Route) to Międzynarodowy List Przewozowy, będący najważniejszym dokumentem potwierdzającym umowę o przewóz ładunku. Dotyczy on przede wszystkim zarobkowego przewozu drogowego o międzynarodowym charakterze, choć jest on także powszechnie używany w przewozach krajowych. Z kolei e-CMR to Elektroniczny Międzynarodowy List Przewozowy, będący zamiennikiem papierowej formy, rozwijany celem wykorzystania w Unii Europejskiej i poza nią.
Zgodnie z unijnym rozporządzeniem e-FTI (Electronic Freight Transport Information) wszystkie państwa UE będą musiały uznawać elektroniczną wersję listu przewozowego, co ma zachęcić do cyfryzacji sektora transportu towarowego i logistyki. E-CMR ma działać w oparciu o certyfikowane platformy e-FTI, będące gwarantem bezpieczeństwa przechowywania danych oraz ich dostępności. Rozporządzenie ma wejść w życie 21 sierpnia 2024 r., a w sierpniu 2025 r. planowane jest pełne wdrożenie rozwiązań technologicznych.
e-CMR w Polsce
Polska ratyfikowała protokół dodatkowy do Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR) dotyczący elektronicznego listu przewozowego już w 2019 roku, jednak nie dało to automatycznie możliwości stosowania e-CMR w Polsce. Za ratyfikacją muszą iść odpowiednie przepisy krajowe oraz rozwiązania technologiczne pozwalające na powszechne i sprawne wdrożenie e-CMR. Niestety polskie prawo nie jest spójne w zakresie możliwości stosowania elektronicznych listów przewozowych, w związku z czym w ocenie Ministra Infrastruktury, stosowanie e-CMR w zastępstwie dokumentów wymaganych przez ustawę o transporcie drogowym oraz ustawę – Prawo przewozowe, nie jest obecnie możliwe. Polskie prawo ewidentnie nie nadąża za możliwościami, jakie daje cyfryzacja oraz Internet. Sytuacja wymaga zdecydowanych działań, dlatego też przy organizacji GS1 Polska, (do której przynależy również Polski Instytut Transportu Drogowego) powstała grupa robocza, w której trwają prace nad zmianą przepisów prawa, pozwalających na swobodne korzystanie z e-CMR
Korzyści płynące z wdrożenia e-CMR
Szacuje się, że e-CMR stanowi zaledwie niecały 1% wszystkich listów przewozowych w samej UE. Tymczasem korzyści z wdrożenia e-CMR są niezaprzeczalne. Eksperci z branży TSL wskazują 4 główne grupy korzyści, jakie generuje zastosowanie cyfrowych platform: usprawnienie przepływu informacji, ekologia, oszczędność zasobów przedsiębiorstw, przyspieszenie płatności.
Szybki i bezpieczny dostęp do informacji zapisanych w chmurze to jedna z najważniejszych zalet platform e-FTI. Wyszukiwać potrzebne dane mogą nie tylko strony umowy transportowej, lecz także uprawnione do kontroli organy administracyjne, co zmniejsza znacznie ryzyko błędów, a także kary lub mandatu za potencjalne braki dokumentacji. Komisja Europejska szacuje, że rezygnacja z fizycznej dokumentacji wygenerowałaby na obszarze UE oszczędność rzędu 2-8 miliarda kartek papieru rocznie. Szacuje także, że cyfrowe rozwiązania zaoszczędzą całej branży transportowej około 60% kosztów ponoszonych na działania administracyjne. Zastosowanie platformy e-CMR eliminuje konieczność oczekiwania na otrzymanie dokumentów zwrotnych od odbiorcy ładunku, co pozwala na rozpoczęcie procesu fakturowania zaraz po zakończonym transporcie.
Raport PITD
Według badań przeprowadzonych przez PITD, w Polsce 6 na 10 logistyków oraz 8 na 10 spedytorów (pracujących w miejscach faktycznych załadunków) wypełnia list przewozowy CMR ręcznie. Wszyscy ankietowani są zgodni, że wprowadzenie listu e-CMR skróci czas jego obsługi, a także zmniejszy ilość błędów. Mimo to nowe rozwiązania technologiczne napotykają na bariery wynikające m.in. z braku powszechności stosowania rozwiązania, braku zaufania, czy też zwykłej niechęci do zmiany nawyków.
Tymczasem w interesie branży jest podejmować świadomy proces modernizacji i przechodzenia na elektroniczne listy przewozowe zanim dokona tego zagraniczna konkurencja lub krajowe firmy zostaną do tego zmuszone w ostatniej chwili. Zachęcamy do lektury pełnego raportu PITD „e-CMR – czy jesteś gotowy?”, który dostarcza niezbędnej wiedzy na temat e-CMR, przedstawia unijny harmonogram wdrażania związanych z nim zmian, oraz wskazuje wyraźne korzyści płynące z wdrożenia e-CMR we własnym przedsiębiorstwie.
